Umowa dożywocia

Umowa dożywocia (art. 908 § 1 kodeksu cywilnego) charakteryzuje się tym, że w zamian za przeniesienie własności nieruchomości jej nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy (zwanemu dożywotnikiem) dożywotnie utrzymanie. Strony mogą swobodnie umówić się co do zakresu owego utrzymania. W przypadku braku takich uzgodnień kodeks cywilny stanowi, że zobowiązany powinien:

• przyjąć dożywotnika jako domownika;
• dostarczyć mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał;
• zapewnić odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz
• sprawić własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Prawem dożywocia można objął również osobę bliską zbywcy, a nie będącą właścicielem nieruchomości np. konkubenta.

Przedmiot dożywocia

Co do zasady przedmiotem dożywocia może być prawo własności, choćby częściowe do każdej nieruchomości czy wieczystego użytkowania. Jedyną przeszkodą jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. W takim przypadku chcąc skorzystać z umowy dożywocia należy najpierw wyodrębnić lokal i założyć księgę wieczystą. Wynika to z faktu, iż dożywocie jest umową podlegającą ujawnieniu w księdze wieczystej.

Zamiana dożywocia na rentę

Istotne jest, że na żądanie jednej ze stron umowy sąd może zamienić wszystkie lub niektóre uprawnienia wynikające z prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.

Umowa dożywocia a podatki

Umowę dożywocia przepisy prawa podatkowego traktują jak sprzedaż. W konsekwencji wartość świadczeń przysługujących dożywotnikowi jest jego przychodem i podlega opodatkowaniu. Jednakże dożywotnik ma prawo skorzystania ze zwolnień podatkowych przysługujących przy tego rodzaju transakcjach.

Dodatkowo umowa dożywocia stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, którego zaspokojenie należy do obowiązków nabywcy.

Umowa dożywocia – zalety

Walorem umowy dożywocia jest fakt, że przekazana nieruchomość nigdy nie wejdzie do masy spadkowej po dożywotniku ani nie spowoduje możliwości dochodzenia roszczeń z tytułu zachowku.

Umowa dożywocia zabezpiecza nabywcę od konieczności rozliczenia się ze spadkobiercami dożywotnika. Dlatego często określana jest jako lepsza forma przekazania części majątku niż darowizna.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostaję do Państwa dyspozycji (dane do kontaktu znajdą Państwo w zakładce -> KONTAKT).