Paszport dla dziecka bez zgody drugiego rodzica
W związku ze zbliżającymi się wakacjami aktualnym z pewnością znów stanie się temat konieczności wyrobienia paszportu dla dziecka.
Co do zasady pod wnioskiem o wydanie paszportu dla małoletniego dziecka powinni podpisać się oboje rodziców. Dopuszczalnym sposobem jest też złożenie wniosku przez tylko jednego z rodziców przy jednoczesnym okazaniu w urzędzie paszportowym pisemnej zgody drugiego z rodziców. Podpis drugiego rodzica pod taką zgodą powinien być poświadczony przez notariusza bądź organ paszportowy (art. 14 ustawy o dokumentach paszportowych, tj. z dnia 13 maja 2016 r. Dz.U. z 2016 r. poz. 758).
Jeśli oboje rodzice są co do tego zgodni to podpisują stosowny wniosek paszportowy w organie wydającym paszporty i otrzymują paszport. Sytuacja komplikuje się gdy chcesz wyrobić paszport dla swojego dziecka, a drugi z rodziców nie wyraża na to zgody lub nie ma z nim kontaktu.
Kiedy zgoda drugiego rodzica nie będzie w ogóle potrzebna?
Organ paszportowy wyda paszport bez zgody drugiego rodzica tylko w wypadku, gdy:
- drugi rodzic nie żyje lub
- na podstawie orzeczenia sądu jeden z rodziców został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub władza ta została ograniczona.
Co gdy żadna z powyższych sytuacji nie miała miejsca? Wówczas możesz podjąć jeden z następujących kroków prawnych:
- złożyć wniosek o zastąpienie zgody drugiego rodzica zezwoleniem sądu na wydanie paszportu;
- złożyć wniosek o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców.
Należy pamiętać, iż zezwolenie sądu na wydanie paszportu bez zgody drugiego rodzica nie zastępuje jeszcze decyzji organu paszportowego. Dopiero z prawomocnym orzeczeniem sądu możesz udać się do organu paszportowego, który po przeprowadzeniu stosownej procedury powinien wydać Ci paszport dla dziecka.
Zgoda na paszport a pozbawienie władzy rodzicielskiej.
Odnośnie drugiej sytuacji, to należy zwrócić uwagę, że pozbawienie władzy rodzicielskiej „załatwiłoby” w jednym postępowaniu znacznie więcej problemów. Rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej traci zdolność reprezentowania dziecka jako jego ustawowy przedstawiciel. Rodzic posiadający wówczas władzę rodzicielską mógłby bowiem w pełni samodzielnie decydować o losie wychowywanego dziecka (w tym także złożyć skuteczny wniosek o wydanie dokumentu paszportowego). Nie jest to jednak takie proste, ponieważ najpierw należy wykazać, że zachodzą przesłanki do pozbawienia drugiego z rodziców władzy rodzicielskiej. Zdarza się może sytuacja gdy pomimo, że jeden z rodziców jest pozbawiony władzy rodzicielskiej to organy paszportowe żądają przedłożenia zaświadczenia wydanego przez sąd, iż władza rodzicielska nie została przywrócona. Stawianie wnioskodawcy takiego wymogu nie tylko nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa, ale stanowi poważną trudność w jego uzyskaniu, ponieważ sądy nie są uprawnione do wydawania tego typu dokumentów.
Zgoda na paszport a ograniczenie władzy rodzicielskiej.
Należy mieć na uwadze, iż organ paszportowy może żądać zgody obojga rodziców na wydanie paszportu ich małoletniemu dziecku nawet gdy na podstawie orzeczenia sądu władza rodzicielska drugiego rodzica została ograniczona.
Dlaczego tak się dzieje? Sądy orzekając o ograniczeniu władzy rodzicielskiej bardzo często stosują zapis: „Sąd ogranicza władzę rodzicielską rodzica do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka” tylko czasami następuje konkretne wyliczenie takich spraw (duże znaczenie ma treść żądania sformułowana we wniosku o ograniczenie władzy rodzicielskiej). Bez sprzecznie wyjazd zagraniczny, z którym wiąże się wyrobienie paszportu jest istotną sprawą dla dziecka.
Na koniec warto jeszcze pamiętać, że paszport co do zasady ważny jest przez 10 lat, natomiast paszport wydany małoletniemu, który nie ukończył 13 lat jest ważny przez 5 lat (art. 32 ustawy o dokumentach paszportowych, tj. z dnia 13 maja 2016 r. Dz.U. z 2016 r. poz. 758).
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostaję do Państwa dyspozycji (dane do kontaktu znajdą Państwo w zakładce -> KONTAKT).